Beroepen
Op oude gezinskaarten of overlijdensaktes staan vaak interessante dingen vermeld die niet altijd in een stamboom worden opgenomen. Bijvoorbeeld het exacte tijdstip van overlijden, een adres of dat iemand naar het ‘krankengesticht’ is overgebracht. Of het beroep van de aangever van een overledene bij de gemeente.
Er waren heel wat beroepen die we tegenwoordig niet meer kennen of zo niet meer genoemd worden. Zo heette een uitvaartondernemer aan het begin van de vorige eeuw een ‘lijkbezorger’.
Hieronder staat een lijstje met dergelijke beroepen die in onze bronnen gevonden zijn:
| Beroep | Beschrijving |
|---|---|
| Aanhouder | Nadat een ‘douwer’ een gloeiendhete klinknagel in een gat van een scheepshuid had geduwd, hield de aanhouder met een zware hamer de klinknagel tegen. Aan de andere kant van de plaat sloeg een ‘klinker’ de nagel vast. Na afkoelen was de nagel gekrompen en zaten de platen vast op elkaar. |
| Boekbinder | ambacht en kunst van het bijeenhouden van vellen beschreven papier. |
| Boterbezorger | iemand die boter aan de deur bracht. |
| Caféhouder | iemand die aan groepen mensen drank schonk, voornamelijk voor 2020 (nadien maakte een heersend coronavirus dit onmogelijk). |
| Classificeerder | iemand die schepen schoonmaakt (na 1950 voornamelijk olie). |
| Dienstbode | iemand die in loondienst huishoudelijk werk verricht. |
| Graanweger | iemand die zakken graan woog, hun werk werd overbodig door de opkomst van graanelevators. |
| Houtdraaier | Iemand die met een draaibank en een beitel voorwerpen uit hout snijdt, bijvoorbeeld een tol of een stoelpoot. Het beroep bestaat nog. |
| IJzerdraaier | Iemand die met een draaibank voorwerpen uit staven ijzer maakt, bijvoorbeeld een schroef. |
| Ketelmaker | Iemand die onderdelen van (stoom-)ketels aan elkaar last. |
| Kolenwerker | iemand die in een fabriek kolen laadt en lost. |
| Koperslager | iemand die zachte metalen als koper, messing of zink bewerkt. |
| Kruidenier | handelaar in droge levensmiddelen, vervangen door supermarkt. |
| Letterzetter | iemand die loden blokjes met een letter erop rangschikte tot woorden en zinnen. Een hele pagina vol kon vervolgens op papier worden gedrukt. |
| Melkhandelaar | melkboer, deze bracht verse melk aan de deur. |
| Rijksveldwachter | ordehandhaver in kleine gemeenten op het platteland. |
| Scheepsbeschieter | timmerman, die de binnenkant van schepen voorziet van bijv. ramen, trappen en deuren. |
| Scheepsklinker | iemand die stalen platen met klinkers aan elkaar verbond voor de wanden van een schip. |
| Steenkoolwerker | kolenboer, iemand die kolen bracht, gebruikt voor verwarming. |
| Tremmer | iemand die, op een stoomboot, de kolen haalt uit een bunker en naar de stookplaat brengt (het woord komt van het Engelse to trim). |
| Voerman | iemand die een voertuig getrokken door dieren bestuurt. |
| Zandvormer | iemand die mallen maakte van zand waar koper in gegoten werd om motoronderdelen te maken. |
| Zonder beroep | huisvrouw of gestopt met werken. |
Veel bronnen bevatten beroepen die te maken hebben met havenarbeid, wat logisch is als je bedenkt dat veel Sparrebomen in of rond de havenstad Rotterdam woonden.
Er waren nog veel meer oude beroepen, kijk maar eens hier of hier.